eCodicesNL

Looptijd: September 2020 -
Subsidieverstrekker: Fonds KNAW Instituten
Subsidieomvang: 500.000 euro
Opvallend: Nederland telt meer dan 90 openbare instellingen waar middeleeuwse handschriften worden bewaard. Dit project bereidt het opzetten voor van een nationaal handschriftenportaal, gemodelleerd naar de Zwitserse eCodices.
Valorisatie: Zowel onderzoekers als een breed publiek zullen in het nieuwe portaal handschriften uit verschillende collecties naast elkaar en ook naast handschriften uit gedigitaliseerde collecties in het buitenland kunnen zien.

eCodicesNL is een virtueel portaal voor middeleeuwse handschriften in Nederland. Met subsidie van het Fonds KNAW Instituten bouwen we een nationale website voor de bestudering en ontsluiting van middeleeuwse handschriften in Nederlandse collecties. Doel van het project is om een groot publiek toegang te bieden tot een volledige set digitale afbeeldingen en goede beschrijvingen. Het projectteam bestaat uit Renée Schilling (coördinator), Mariken Teeuwen en Irene van Renswoude. Het project start op 1 september 2020.

Deventer, Athenaeumbibliotheek, hs. 101 D 34 KL, f. 14r (detail), Getijdenboek, 1477, Oost-Nederland (Copyright Athenaeumbibliotheek, met toestemming van de bibliotheek)

In Nederland zijn ruim 90 instellingen waar middeleeuwse manuscripten bewaard worden. Het bezit is uniek en veelzijdig: een enorme rijkdom aan historische objecten, die van belang zijn voor de Nederlandse en Europese geschiedenis, identiteit, religie, kennisgeschiedenis en wetenschap. Delen van deze collecties zijn al online te vinden, maar sterk versnipperd en incompleet. Dit project bereidt de bouw voor van één nationaal manuscriptenportaal naar het model van het Zwitserse eCodices, A Virtual Manuscript Library of Switzerland, dat een baanbrekend voorbeeld is voor hoe we dit erfgoed kunnen cureren, ontsluiten en zichtbaar maken. Ook bouwen we voort op een database die al een aantal jaren geleden is samengesteld, waarin gegevens over de handschriften zijn verzameld: Medieval Manuscripts in Dutch Collections. Met subsidie van het Mondriaanfonds, verworven door de Universiteit Leiden, zetten we de metadata van deze database om naar een nieuwe structuur, conform internationale standaarden en FAIR data principes.

Den Haag, Huis van het boek, MM, hs. 10 B 21, ff. 152v -153r, Jacob van Maerlant, Wrake van Jeruzalem, 1332 (Copyright Huis van het boek, met toestemming van het museum)

Voor de blauwdruk van het te bouwen portaal zijn drie instellingen partner in dit project: Huis van het boek in Den Haag, Tresoar in Leeuwarden en de Athenaeumbibliotheek Deventer. Hun collecties gaan de eerste inhoud vormen van een virtuele omgeving, waarin de manuscripten ontsloten worden met gestructureerde beschrijvingen en een zoekinterface van hoge kwaliteit. In het nieuwe portaal kun je manuscripten uit verschillende collecties naast elkaar zetten of vergelijken met manuscripten uit gedigitaliseerde collecties in het buitenland. We ontwerpen een standaard voor een systematische en hoogwaardige beschrijving van de handschriften, zodat de verbonden collecties integraal zijn in te zetten voor nieuwe onderzoeksvragen. In de toekomst kunnen álle Nederlandse collecties met middeleeuwse manuscripten gebruik maken van hetzelfde model, dezelfde structuur en standaarden.

Leeuwaren, Tresoar, PBF, hs. R 7, p. 91, Landrecht van Ommeland (?), 1528 (Copyright Tresoar, met toestemming van de bibliotheek)